Kleszcze przenoszą dwie choroby – boreliozę i kleszczowe zapalenie mózgu.
Zapobieganie tym chorobom to przede wszystkim ochrona przed ukąszeniem przez kleszcze. Podczas pobytu w lesie należy osłaniać ciało odzieżą, stosować środki odstraszające kleszcze, zmieniać odzież, którą nosiliśmy w lesie, następnie dokładne obejrzeć całe ciało, zwłaszcza pachy, pachwiny, zgięcia podkolanowe i łokciowe oraz skórę głowy.
W przypadku ukąszenia przez kleszcza należy szybko usunąć owada.
Na boreliozę nie ma szczepionki, z kolei kleszczowemu zapaleniu mózgu można zapobiegać właśnie przez szczepienie, które trzeba wykonać już teraz. Szczepienie wskazane jest u osób przebywających czasowo lub stale na terenach występowania kleszczowego zapalenia mózgu. Jest to głównie rejon północno-wschodniej Polski oraz Europy jak również północne obszary Azji.
W Polsce liczbę zachorowań na kleszczowe zapalenie mózgu szacuje się od 150 do ponad 250 przypadków rocznie.
Aby skutecznie ochronić się przed zakażeniem konieczne jest przyjęcie 3 dawek szczepienia pierwotnego (dwie pierwsze dawki w odstępie 1 – 3 miesięcy, trzecia po kilku miesiącach) oraz dawek przypominających co 3-5 lat. Jeśli konieczne jest szybkie uodpornienie, można postępować wg skróconego schematu, tj. drugą dawkę szczepienia podać 7 dni po pierwszej dawce, natomiast trzecią dawkę – 21 dni po pierwszej dawce. Zaszczepienie zimą lub wczesną wiosną zapewnia ochronę już od początku aktywności kleszczy (od kwietnia do października).
Można szczepić dzieci już po 1 roku życia. Ostateczną kwalifikację oraz szczepienie wykonuje się w Poradni Lekarza Rodzinnego lub w Wojewódzkich Stacjach Sanitarno – Epidemiologicznych.